یبوست یکی از بیماریهایی است که هر فرد در طول زندگی خود ممکن است با آن دست و پنجه نرم کند. در این بیماری دفع به سختی صورت میگیرد و مواد در روده میماند. تشدید این بیماری نیاز به عمل جراحی دارد. این بیماری در بین جانوران نیز بسیار شایع است. معمولاً با بالا رفتن سن یبوست تشدید میشود و نیاز است که رژیم غذایی به گونهای تنظیم شود که حرکات روده آسانتر شود. در ادامه قصد داریم در مورد یبوست گربه و علل و درمان آن صحبت کنیم.
یبوست گربه چیست؟
همانطور که گفته شد یبوست ممکن است در بسیاری از جانوران به خصوص گربه رخ دهد. اگر شما از آن دسته افرادی هستید که در خانه از گربه نگهداری میکنید حتماً تا پایان مقاله با ما همراه باشید. همانطور که گفته شد در این بیماری عمل دفع به سختی صورت میگیرد. در یک گربه معمولی عمل دفع حدود دو یا سه بار در روز صورت میگیرد. یکی از علائم یبوست در گربهها این است که گربه آرام و قرار ندارد و روزی چندین بار به محل دستشویی کردنش میرود و زور زیادی میزند اما قادر به دفع نخواهد بود. معمولاً شکل مدفوع یک گربه سالم مارپیچی و نه آنقدر خشک و نه آنقدر مرطوب است که حالت شل و ول رفته داشته باشد. معمولاً گربهای که دچار یبوست شده، مدفوع خشک و تکه تکهای دارد و شما ممکن است این مدفوع را حتی خارج از محل دستشویی کردنش هم ببینید.
علت یبوست در گربه چیست؟
یبوست در حیوانات خانگی ممکن است علل متفاوتی داشته باشد. ولی به طور معمول این بیماری به علت عدم مصرف آب در گربه ایجاد میشود. البته بجز کمبود آب علل دیگری نیز ممکن است سبب ایجاد یبوست شود. مثلاً نارسایی کلیه یکی از عواملی است که ممکن است سبب ایجاد یبوست شود. یکی دیگر از بیماریهایی که سبب ایجاد یبوست در گربه میشود مگاکولون است. در این بیماری قسمتی از روده بزرگ گربه دچار انقباض شدید میشود و دیگر قادر به تخلیه روده نیست.
یکی از علل ایجاد یبوست در بچه گربهها مشکلات هورمونی از قبیل پرکاری تیروئید است که سبب میشود عمل دفع به سختی صورت گیرد. دیابت یکی دیگر از عوامل ایجاد یبوست در گربهها است. پارگی مقعد نیز ممکن است سبب ایجاد علائم یبوست و سختی در عمل دفع شود. ایجاد تومور در روده ممکن است از حرکت غذا جلوگیری کند و سبب سختی در عمل دفع شود. از عوامل دیگر ایجاد یبوست در گربهها شکستگی استخوان لگن است. ضعف عضلات کف لگن نیز سبب ایجاد یبوست در گربه خواهد شد. کمبود برخی از ویتأمینها از جمله پتاسیم و کلسیم نیز سبب ایجاد حالاتی از یبوست در گربه میشود، از طرفی پرکاری غدد پاراتیروئید نیز همین حالات را در گربه ایجاد میکند. برخی از داروها نیز سبب ایجاد یبوست میشود.
علائم یبوست در گربه یا (از کجا بفهمیم گربه یبوست دارد)
همانطور که گفته شد در یبوست گربه دچار بیقراری و سختی در دفع میشود که به همراه آن ممکن است دچار شکم درد نیز شود. در طی یبوست گربه دچار افسردگی و ناراحتی زیادی میشود و اشتهای خود را از دست میدهد. گاهی اوقات گربه در حین دفع دچار خونریزی میشود و ممکن است اسفنگترهای آن در حین دفع آسیب ببینند. گربههایی که دچار یبوست میشوند شکمشان سفت خواهد شد و بدن آنها مقداری پف میکند. ترشح مخاطی در مدفوع نیز یکی دیگر از علائم ایجاد یبوست در گربهها است. گربههایی که دچار یبوست میشوند دچار تورم در ناحیه مقعد خواهند شد.
یبوست گربه در چه سنی رایج است
یبوست در گربهها میتواند در هر سنی رخ دهد، اما برخی سنین بیشتر مستعد این مشکل هستند.
عوامل مؤثر بر یبوست در سنین مختلف:
- بچه گربهها:
o تغذیه نادرست: تغذیه نامناسب با فیبر ناکافی میتواند باعث یبوست شود.
o مشکلات مادرزادی: برخی مشکلات مادرزادی روده میتواند منجر به یبوست شود. - گربههای بالغ:
o کم تحرکی: کم تحرکی میتواند باعث کاهش تحرک روده و یبوست شود.
o تغذیه نامناسب: تغییر ناگهانی در رژیم غذایی یا کمبود آب میتواند باعث یبوست شود. - گربههای مسن:
o بیماریهای زمینهای: بیماریهایی مانند بیماری کلیوی یا اختلالات تیروئید میتوانند باعث یبوست شوند.
o ضعف عضلانی: با افزایش سن، عضلات روده ضعیفتر میشوند و حرکت مدفوع را کند میکنند.
یبوست در گربههای چاق نیز به نسبت شایع است که ممکن است به علت کم تحرکی و تغذیه نادرست رخ دهد.
درمان یبوست گربه چگونه انجام شود
شاید این سؤال برای شما پیش آید که چگونه یبوست گربه را درمان کنیم؟
یبوست در گربهها میتواند دلایل مختلفی داشته باشد و درمان آن نیز به علت اصلی بستگی دارد. به همین دلیل، قبل از هرگونه اقدامی، حتماً با دامپزشک مشورت کنید. دامپزشک با انجام معاینات لازم و آزمایشها، علت دقیق یبوست را تشخیص داده و درمان مناسب را تجویز خواهد کرد.
در ادامه به برخی از روشهای درمانی که ممکن است دامپزشک تجویز کند، اشاره میکنیم:
تغییر رژیم غذایی
- افزایش فیبر: افزودن فیبر به غذای گربه میتواند به نرم شدن مدفوع و تسهیل دفع کمک کند.
- افزایش آب: اطمینان حاصل کنید که گربه به اندازه کافی آب مینوشد. میتوانید با اضافه کردن کمی آب به غذای خشک، مصرف آب او را افزایش دهید.
- جایگزینی غذای خشک با کنسرو: غذای مرطوب به دلیل داشتن رطوبت بیشتر، میتواند به نرم شدن مدفوع کمک کند.
داروها
- نرمکنندههای مدفوع: این داروها به نرم شدن مدفوع و تسهیل دفع کمک میکنند.
- روغن معدنی: در موارد شدید، دامپزشک ممکن است روغن معدنی را تجویز کند.
- داروهای تحریککننده روده: این داروها با تحریک عضلات روده، به حرکت مدفوع کمک میکنند.
سایر درمانها
- انما: در موارد شدید، دامپزشک ممکن است انما را تجویز کند.
- جراحی: در مواردی که یبوست ناشی از انسداد روده باشد، جراحی ممکن است لازم باشد.
نحوه استفاده از روغن زیتون برای گربه:
- مقدار مناسب: مقدار روغن زیتون مورد نیاز بسته به اندازه گربه متفاوت است. به طور کلی، برای گربههای کوچک نیم قاشق چایخوری و برای گربههای بزرگتر یک قاشق چایخوری مناسب است.
- روش مصرف: میتوانید روغن زیتون را مستقیماً روی زبان گربه بریزید یا با غذای او مخلوط کنید.
- تکرار: بهتر است روغن زیتون را به مدت چند روز متوالی به گربه بدهید تا نتیجه مطلوب حاصل شود.
مزایای استفاده از روغن زیتون برای گربه:
- ملین طبیعی: روغن زیتون به نرم شدن مدفوع و تسهیل دفع کمک میکند.
- منبع ویتأمین E: روغن زیتون حاوی ویتأمین E است که برای پوست و موی گربه مفید است.
- بهبود هضم: روغن زیتون به بهبود هضم غذا کمک میکند.
- کاهش التهاب: روغن زیتون دارای خواص ضد التهابی است.
علل یبوست در گربهها:
- کمبود فیبر در رژیم غذایی
- کمبود آب
- کم تحرکی
- بیماریهای زمینهای مانند بیماریهای روده، کلیه یا تیروئید
- بلعیدن مو
- داروها
درمانهای خانگی (با مشورت دامپزشک):
- افزایش فیبر در رژیم غذایی: میتوانید به غذای گربه کمی فیبر اضافه کنید. برای مثال، میتوانید از کنسروهای مخصوص گربههایی که مشکل یبوست دارند استفاده کنید یا کمی پوره کدو تنبل یا سیب به غذای او اضافه کنید.
- افزایش مصرف آب: اطمینان حاصل کنید که گربه به اندازه کافی آب مینوشد. میتوانید با اضافه کردن کمی آب به غذای خشک، مصرف آب او را افزایش دهید.
- روغن زیتون: میتوانید به مقدار کم (با مشورت دامپزشک) روغن زیتون به غذای گربه اضافه کنید. روغن زیتون به نرم شدن مدفوع کمک میکند.
- خمیر مالت: خمیر مالت به خصوص برای گربههایی که عادت به خوردن مو دارند مفید است. این خمیر به دفع گولههای مو کمک میکند و میتواند به بهبود یبوست نیز کمک کند.
- ماساژ شکم: ماساژ ملایم شکم میتواند به تحریک رودهها کمک کند.
- فعالیت بدنی: تشویق گربه به بازی و فعالیت بدنی میتواند به بهبود حرکات روده کمک کند.
توجه: - مقدار مصرف: مقدار مصرف هر یک از این درمانها باید با توجه به وزن و شرایط گربه شما توسط دامپزشک تعیین شود.
- مدت زمان درمان: درمان یبوست ممکن است چند روز تا چند هفته طول بکشد.
- تغییر رژیم غذایی: اگر یبوست گربه شما به دلیل رژیم غذایی نامناسب باشد، ممکن است نیاز به تغییر کامل رژیم غذایی باشد.
مراقبتهای دامپزشکی
شاید برای شما این سؤال پیش آید که برای رفع یبوست گربه چه باید کرد؟ مراقبتهای دامپزشکی برای حفظ سلامتی و طول عمر حیوانات خانگی بسیار مهم است. این مراقبتها شامل طیف وسیعی از اقدامات از جمله واکسیناسیون، معاینات دورهای، تغذیه مناسب و بهداشت حیوان میشود.
مراقبتهای دامپزشکی شامل موارد زیر میشود:
۱. واکسیناسیون:
- اهمیت: واکسیناسیون سگ، گربه و حیوانات خانگی را در برابر بیماریهای واگیردار محافظت میکند.
- انواع واکسن: انواع مختلفی از واکسنها برای بیماریهای مختلف وجود دارد که با توجه به نوع حیوان، سن و سبک زندگی او تعیین میشود.
- زمانبندی: واکسیناسیون باید طبق برنامه مشخص و به طور منظم انجام شود.
۲. معاینات دورهای:
- اهمیت: معاینات دورهای به تشخیص زودهنگام بیماریها و مشکلات سلامتی کمک میکند.
- موارد بررسی: دامپزشک در معاینات دورهای، وضعیت عمومی حیوان، قلب، ریهها، دندانها، پوست و مو و سایر اندامها را بررسی میکند.
- تستهای تشخیصی: ممکن است برای تشخیص برخی بیماریها، آزمایش خون، ادرار یا تصویربرداری انجام شود.
۳. تغذیه مناسب:
- اهمیت: تغذیه مناسب برای رشد، سلامتی و طول عمر حیوان ضروری است.
- انتخاب غذا: غذای مناسب باید با توجه به سن، نژاد، اندازه و وضعیت سلامتی حیوان انتخاب شود.
- مقدار غذا: مقدار غذای داده شده باید با توجه به نیازهای انرژی حیوان تنظیم شود.
۴. بهداشت حیوان:
- اهمیت: بهداشت خوب از ابتلای حیوان به بیماریهای پوستی و انگلی جلوگیری میکند.
- شستشو: حیوان باید به طور منظم با شامپوهای مخصوص شستشو داده شود.
- نظافت دندانها: مسواک زدن دندانهای حیوان به جلوگیری از بیماریهای دهان و دندان کمک میکند.
- کنترل انگلها: استفاده از داروهای ضد انگل برای کنترل کک، کنه، شپش و کرمها ضروری است.
۵. عقیمسازی و خنثیسازی:
- اهمیت: این عمل از بروز برخی بیماریها، کاهش جمعیت حیوانات ولگرد و جلوگیری از بارداریهای ناخواسته جلوگیری میکند.
- زمان مناسب: بهترین زمان برای انجام این عمل توسط دامپزشک تعیین میشود.
۶. مراقبتهای ویژه:
- حیوانات مسن: حیوانات مسن به مراقبتهای ویژه از جمله معاینات منظم، تغذیه مناسب و دارو درمانی نیاز دارند.
- حیوانات بیمار: حیوانات بیمار باید تحت نظر دامپزشک و با استفاده از داروهای تجویز شده درمان شوند.
۷. آموزشهای لازم:
- آموزش صاحب حیوان: دامپزشک به شما آموزشهای لازم در مورد مراقبت از حیوان، تشخیص بیماریها و اقدامات اولیه در مواقع اضطراری را میدهد.
علائم هشدار دهنده که نیاز به مراجعه به دامپزشک دارند: - تغییر در اشتها یا وزن
- استفراغ یا اسهال
- بی حالی و کاهش فعالیت
- مشکل در تنفس
- درد یا لنگش
- تغییرات در ادرار یا مدفوع
- تودههای غیر طبیعی
- خارش بیش از حد
- ریزش مو
- چشمهای آبکی یا قرمز
توجه: این اطلاعات تنها یک راهنمای کلی است و جایگزین مشاوره با دامپزشک نمیباشد. برای مراقبتهای تخصصی و تشخیص و درمان بیماریهای حیوان خود، حتماً به دامپزشک مراجعه کنید.
نحوه پیشگیری از یبوست درگربه
۱. رژیم غذایی مناسب:
a. فیبر کافی: غذای گربه باید حاوی مقدار کافی فیبر باشد تا به نرم شدن مدفوع و آسانتر شدن دفع کمک کند.
b. آب کافی: تأمین آب کافی برای گربه بسیار مهم است. میتوانید از غذای مرطوب استفاده کنید یا آبخوریهای متعدد در نقاط مختلف خانه قرار دهید.
c. تغییرات تدریجی در رژیم غذایی: هرگونه تغییر در رژیم غذایی باید به تدریج و با مشورت دامپزشک انجام شود.
۲. فعالیت بدنی:
a. بازی و ورزش: بازیهای تعاملی و اسباببازیهای مخصوص گربه به افزایش فعالیت بدنی و تحریک دستگاه گوارش کمک میکند.
b. محیط مناسب برای بازی: فراهم کردن فضایی مناسب برای بازی و پرش گربه بسیار مهم است.
۳. بهداشت و نظافت:
a. تمیز نگه داشتن جعبه خاک: جعبه خاک باید همیشه تمیز و عاری از مدفوع باشد تا گربه ترغیب شود از آن استفاده کند.
b. استفاده از خاک مناسب: بهترین خاک برای گربه نیز میتواند بر روی دفع گربه تأثیرگذار باشد.
۴. مراقبت از موهای گربه:
a. شانه زدن منظم: به خصوص در گربههای مو بلند، شانه زدن منظم برای جلوگیری از بلعیده شدن مو و ایجاد گولههای مویی در دستگاه گوارش ضروری است.
b. استفاده از خمیر مالت: خمیر مالت به دفع موهای بلعیده شده کمک میکند.
۵. مراجعات منظم به دامپزشک:
a. تشخیص زودهنگام بیماریها: معاینات دورهای به تشخیص زودهنگام بیماریهایی که ممکن است باعث یبوست شوند، کمک میکند.
b. مشاوره در مورد تغذیه و مراقبت: دامپزشک میتواند در مورد رژیم غذایی مناسب و سایر مراقبتهای مورد نیاز گربه، به شما مشاوره دهد.
آیا بچه گربهها هم یبوست میگیرند
بله بچه گربهها هم اگر رژیم غذایی کم فیبری داشته باشند و مقدار کمی آب مصرف کنند دچار یبوست میشوند. برای جلوگیری از چنین رخدادی بهتر است قبل از خرید هر نوع غذایی با دامپزشک مربوطه مشورت کنید.
درمان یبوست بچه گربهها
- مراجعه به دامپزشک: دامپزشک با انجام معاینات لازم، علت یبوست را تشخیص داده و درمان مناسب را تجویز میکند.
- تغذیه مناسب: گربه باید تغذیه ای سرشار از فیبر و پروتین و ویتامین داشته باشند.
- افزایش مصرف آب: به بچه گربه خود آب تازه و تمیز در اختیار بگذارید.
- غذای مرطوب: غذای مرطوب به هضم بهتر و نرم شدن مدفوع کمک میکند.
- فیبر کافی: مطمئن شوید که غذای بچه گربه شما فیبر کافی دارد.
- ملینها: در برخی موارد، دامپزشک ممکن است ملینهای مخصوص بچه گربه را تجویز کند.
- روغن معدنی: در موارد شدید، دامپزشک ممکن است روغن معدنی را تجویز کند.
- ماساژ شکم: ماساژ ملایم شکم میتواند به حرکت رودهها کمک کند.
جمعبندی
یبوست از جمله بیماریهای نسبتاً شایع در بین جانوران است که میتوان با رعایت تغذیه و تحرک کافی از آن جلوگیری نمود.
منبع
Google Scholar